203
Trong đôi mắt bất chợt nhìn về xa hút của ngƣời tù đang đập đá dƣới
roi vọt, ta thấy Tổ quốc. Một Tổ quốc vừa cụ thể đến nhức nhối vừa sâu xa
đến mức trở nên khó hiểu đối với những ai sống ngoài cuộc.
Một nghệ sĩ ôm đàn ghi-ta đi trong nghĩa trang Hàng Dƣơng. Anh hát
những lời có cánh giữa những tấm bia nhỏ ghi khắc sơ sài tên ngƣời mà
thời gian đã làm mất dấu. Một vài giờ nữa anh sẽ lên máy bay về đất liền,
còn họ, những ngƣời tù ấy, mãi mãi họ nằm lại đây. Họ đã bị đi đày và đã
chết. Còn anh, lẽ nào chỉ là chuyến đi thực tế vội vã với một thoáng buồn,
một chút hoài niệm?
Bây giờ đang mùa xuân. Những ngọn cỏ trên nấm mộ lại có màu xanh
tƣơi sáng. Những con bò nhẩn nha kiếm cỏ quanh nghĩa trang. Những
chiếc lục lạc khẽ rung trên cổ chúng.
Mùa xuân. Đôi khi trong giấc ngủ, ngƣời ta nghe cỏ mọc.
Một đôi thanh niên nam nữ chạy đến với nhau từ hai bờ dòng sông
khô cạn. Khi họ vƣơn đến nhau, bốn cánh tay bỗng dài ra, đan vào thành
