199
Cỏ xanh tràn trên những nấm mộ. Những tấm bia nhỏ bằng tre xiêu
vẹo. Tiếng cú rúc rợn ngƣời. Dƣới lòng đất bãi tha ma, có những hầm bí
mật, có một đoạn địa đạo, nơi những ngƣời du kích đang ngày đêm bám
đất đánh giặc. Một ngƣời mẹ trẻ chuyển bụng. Chị sinh đứa con đầu lòng
ngay trong địa đạo. Bên dƣới những nấm mộ.
... Trăng khuya đứng sững phía trên dàn đáy. Một đám mây đen che
vầng trăng. Gió thổi lạnh. Tiếng đờn im bặt. Đột nhiên, nổi lên những nhịp
hò dô, những bóng thuyền thấp thoáng lƣớt trên sông. Từ những cây bần
ven bờ, đom đóm chớp sáng vệt lửa xanh. Khi những bóng thuyền đã mất
hút, nghe văng vẳng nhƣ có ai ngâm thơ, giọng rất trầm...
Một ông già đi ăn ong, len lỏi giữa rừng tràm. Bông tràm trắng rụng
nhƣ mƣa nhẹ, có những bông đậu trên mái tóc bạc của ông. Một tổ chim
lót giữa cháng cây tràm. Bàn tay chai sần màu đồng nâng niu những trứng
chim màu ngà mỏng manh. Bỗng một chiếc trứng vỡ: một cái đầu chim
non tí xíu thò ra khỏi vỏ trứng, kêu chim chíp....
Những hình ảnh thành Phụng đƣợc tái hiện theo nhật ký của bác sĩ
quân y Pháp Bê-noa-đơ La-răng-sơ:
